ถ้ำลอดเป็นโถงถ้ำขนาดใหญ่ เพดานถ้ำสูง 50 ม ตัวถ้ำมีลำน้ำลางไหลผ่านทะลุออกไปอีกด้านหนึ่ง ภายในแบ่งออกเป็น 3 ถ้ำย่อย มีหินงอกหินย้อยรูปร่างต่าง ๆ ผนึกแคลไซค์ ภาพเขียนและโลงไม้โบราณ
ตัวถ้ำตั้งอยู่ในเขต อ.ปางมะผ้า ห่างจากตัวอำเภอประมาณ 10 กม ส่วนมากจัดเป็นไฮไลท์อยู่ในรายการท่องเที่ยว เป็นทริปเดินทางระหว่าง อ.ปาย และ อ.เมืองแม่ฮ่องสอน
ภายในถ้ำลอดเดินเที่ยวชมได้ปลอดภัย มีทางเดินทำไว้สภาพดี สะพานไม้ไผ่ข้ามลำน้ำก็แน่นหนา ทางขึ้นลงไปถ้ำต่าง ๆ ก็มั่นคงแข็งแรงดี
หากมีโอกาสได้แวะถ้ำลอดแล้ว ผจญภัยเล็ก ๆ กันซะหน่อย เด็ก ๆ 4 – 5 ขวบ และผู้สูงวัยนิด ๆ ที่ดูแลตัวเองได้แบบก้ม ๆ เงย ๆ ก็เที่ยวได้ ภายในถ้ำมีหลายโซน ไม่ไหวตรงไหนก็เดินกลับ รวม ๆ ว่า เดินพอแบบเหงื่อซึม ๆ

ถ้าบางคนกลัวถ้ำ กลัวความมืดหรือที่แคบ ก็เลี่ยงได้ครับ ไม่จำเป็นต้องเป็นสถานที่ 100 แห่งที่พลาดไม่ได้ อย่าไปแบกความเชื่อผิด ๆ ผมเนี่ยอย่างเกลียดพวกที่สร้างหัวเรื่องแบบนี้ ปลุกกระแสเป็นภาระให้คนแบกไว้

เตรียมตัวกันหน่อย
ก่อนเข้าถ้ำเผื่อเวลากันไว้ รวม 3 ถ้ำ ประมาณ 1 ชั่วโมง 30 นาที บางทัวร์เวลาไม่พอบ่อย ๆ จะเอายังไงดีล่ะ? แนะนำไปแค่ 2 ถ้ำแรกครับ ล่องแพจากหน้าถ้ำเข้าได้เลย ประหยัดเวลาในการเดินคลำทางและได้บรรยากาศ
- เช็คสุขภาพและความพร้อมอีกครั้ง
- สวมเสื้อผ้ารัดกุม หมวกไม่ต้อง แว่นดำไม่ใช้
- สวมรองเท้าผ้าใบจะดีมาก หรือแบบหุ้มปลายนิ้วเท้า
- ไม่นำสิ่งของมีค่าติดตัวไป ตกหล่นสูญหายได้แน่ ๆ
- กล้องพกไปได้ แต่ถ่ายรูปในถ้ำยากมาก
- โทรศัพท์มือถือเอาไปได้ แต่ระวังหล่นน้ำตอนนั่งแพ
- เข้าห้องน้ำให้เรียบร้อยก่อนเข้าถ้ำ
นั่งแพไม้ไผ่
ผมขอใช้คำว่า “นั่ง” นะครับ เพราะเรานั่งจริง ๆ นั่งบนเก้าอี้ไม้เล็ก ๆ เริ่มจากปากถ้ำเลย พอกรุ้งกริ่งก็ขึ้นไปเดินเที่ยว 2 ถ้ำ แล้วกลับมานั่งแพไปถ้ำที่ 3 ตรงนี้ครับ .. ถ้าไม่ไหวไม่ไปต่อหรือเวลาไม่พอก็นั่งแพกลับออกมา
ล่องไปถ้ำที่ 3 จะยาวหน่อย ดูโถงถ้ำ ให้อาหารปลา บางช่วงน้ำลึกระดับเอว ขากลับก็นั่งแพกลับ ลำน้ำที่ล่องเรียกว่า น้ำลาง ไม่ใช่แม่น้ำ หน้าฝนก็ดุเอาเรื่องเหมือนกัน ต้องปิดถ้ำงดเข้าชมช่วงเดือน สค – กย

แผนที่ภายในถ้ำลอด
แบ่งออกเป็น 3 ถ้ำย่อย คือ ถ้ำเสาหิน ถ้ำตุ๊กตา และถ้ำผีแมน นั่งแพและเดินชมใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง 30 นาที
ค่าเข้าชม
แพคเก็จรวมค่าแพ + ตะเกียง + ไกด์นำทาง = 450 บาท สำหรับ 3 คน สามารถหาแนวร่วมมาจอยกันได้ครับ
อาหารปลา
จำหน่ายบริเวณจุดชำระเงิน แล้วมาให้อาหารปลาที่ปากถ้ำหรือระหว่างนั่งแพ
รายละเอียดและข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ *
ถ้ำเสาหิน
ชื่อถ้ำตามลักษณะหินงอกหินย้อย ก่อตัวแนวตั้งเพดานกับพื้นถ้ำ เหมือนเสาขนาดใหญ่เป็นไฮไลท์ของถ้ำนี้ นอกนั้นตัวถ้ำประกอบด้วยหินงอกรูปร่างต่าง ๆ บ้างก็มีผลึกแวววาว เดินได้สะดวกมากตามทางเดินที่ทำไว้ เสร็จก็วนออกมาที่เดิม แล้วก็ข้ามไปเที่ยวถ้ำต่อไป
ถ้ำตุ๊กตา และภาพเขียนโบราณ
ถ้ำนี้ต้องวัดใจวัดกำลังขากันหน่อย เพราะต้องเดินขึ้นบันได้ชัน ๆ ประมาณตึก 3 – 4 ชั้น หรือ 2 หอบ ขึ้นไปแล้วเดินต้วมเตี้ยมไต่ขอบ ๆ ไปอีกนิด ลึกเข้าไปจนสุดทางตัน ร้อนและอับอากาศ ไฮไลท์ของถ้ำนี้อยู่หินงอกที่เหมือนตุ๊กตาตัวเล็กวางเรียงโชว์ และภาพเขียนโบราณ 2,000 ปี ที่ค่อนข้างจะลางเลือนไปมาก
ถ้ำผีแมน
ถ้ำสุดท้ายที่ต้องนั่งแพไปเท่านั้น ระหว่างนั่งไปก็ส่องไฟฉายชมความงามตามผนังถ้ำ กว้างคูณยาวคูณสูงขนาดใหญ่มาก หรือให้อาหารปลาที่ว่ายตามมา จนเกือบจะสุดปากถ้ำอีกด้านหนึ่ง ก็จะเห็นปากถ้ำเป็นมุมถ่ายภาพยอดฮิตแบบขอบเงามืด เตรียมกล้อไว้ได้เลย
ถ้ำนี้เดินขึ้นบันไดไม้และคอนกรีตประมาณตึก 3 – 4 ชั้น แต่ไม่ชันมาก บันไดกว้างเดินสวนกันได้ ภายในถ้ำเป็นที่วางโลงไม้หลายโลงไว้ตามจุดและริมผนังถ้ำ เมื่อก่อนมีโครงกระดูกวางอยู่จริง ตอนนี้คงเอาไปเก็บพิพิธภัณฑ์ เสร็จก็นั่งแพกลับ
ความน่าสนใจอีกอย่างหนึ่งในตอนพลบค่ำ เป็นจุดชมค้างคาวบินออกหากิน แต่จากจุดนี้ต้องเดินอ้อมถ้ำกลับเอง โดยมากจะเป็น นนท ที่พักตามเกสท์เฮ้าส์ใกล้ ๆ ถ้ำ ควรเตรียมไฟฉายและมีชาวบ้านนำมา
ช่วงเวลาที่เหมาะสม
ปลายเดือน พค – กค แบบระดับน้ำนั่งแพได้ และเดือน พย – กพ ฤดูหนาวท่องเที่ยวสบาย วันหยุดยาวก็คนเยอะนิดหน่อย นอกนั้นถ้าน้ำน้อยอาจจะไม่มีแพให้บริการ แต่สามารถเดินเที่ยวชมได้ปกติ
การเดินทาง
ไม่มีรถขนส่งสาธารณะให้บริการถึงถ้ำลอด หากนั่ง รถตู้โดยสารสาธารณะ มาจาก อ.ปาย หรือ อ.เมือง ให้ลงที่ท่ารถเปรมประชา หน้าตลาด อ.ปางมะผ้า แล้วต่อรถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง หรือติดต่อหาแท็กซี่ชาวบ้าน
จาก อ.ปาย – อ.ปางมะผ้า ระยะทาง 40 กม ใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง และจาก อ.เมือง – อ.ปางมะผ้า ระยะทาง 70 กม ใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง 30 นาที
จาก อ.ปางมะผ้า ต่อด้วยถนนลาดยางอีก 9 กม ถึงถ้ำลอด ประมาณ 15 นาที กรุณาขับช้า ๆ ทางแคบ มีเนินมุมอับ ผ่านโรงเรียน ชุมชน และหมู่บ้าน ที่จอดรถและห้องน้ำหน้าถ้ำมากมาย
แผนที่กูเกิล : https://goo.gl/maps/XnJSw7RTHeKcbk198
บริการนำเที่ยว
ใน อ.ปาย มีให้บริการนำเที่ยวเป็นแพคเก็จแบบครึ่งวัน และ 1 วัน แบบเหมารวมทุกอย่างแล้ว จะต่างกันที่รถตู้หรือรถสองแถว จะไปก็สอบถามข้อมูลกันก่อนนะ ราคาไม่แน่นอน บ้างก็หารจำนวนคน บ้างก็ต้องรอขั้นต่ำ
ส่วนใน อ.เมือง มีแพคเก็จแบบ 1 วัน เป็นกรุ๊ปส่วนตัวเท่านั้น เพราะไม่ค่อยเป็นที่นิยมเท่าไหร่ โดยมากออกจาก อ.ปาย มาก็แวะเที่ยวกันหมดแล้ว
จะมีบ้างก็เหมารถบริการกันไป ติดต่อผ่านที่พักในเมืองได้เลยครับ รถตู้ รถเก๋ง รถปิคอัพ 4 ประตู พร้อมคนขับรถ จะรวมน้ำมันหรือแวะบ้านจ่าโบ ก็ตกลงกันตามสะดวก ติดต่อผ่านเว็บไซค์มาได้ครับ จะแนะนำให้
ที่พัก ร้านอาหาร
ในตัว อ.ปางมะผ้า เป็นร้านอาหารตามสั่งทั่วไป ถัดมาหน่อยก็ แก้วโมรา ที่รองรับทัวร์ได้ ในตัวหมู่บ้าน บ.ถ้ำ ก็มี สวีทแอนด์ซอลตี้ ร้านกาแฟตึกสีเหลืองอยู่ใน Pen Cave Homestay มีอาหารออร์กานิกดีหน่อยให้บริการ
เลยไปนิดก็น่านั่งพักดี ร้านภูพา จันผา ถ้าคนเยอะติด ๆ กันก็ร้านนงลักษณ์ ส่วนบริเวณที่จอดรถหน้าถ้ำ เป็นร้านอาหารตามสั่ง ส้มตำ ปิ้ง ๆ ย่าง ๆ อยู่ 3 – 4 ร้าน ตามถนัดได้เลย
ร้านอาหาร
- สวีทแอนด์ซอลตี้
- ร้านภูผา จันผา
- ร้านนงลักษณ์
- แก้วโมรา
ที่พัก
- บ้านกาแฟ เนอเจอร์ รีสอร์ท
- Soppong River Inn
- The Rock
- Northern Hill GH
- Pen Cave Homestay
- Cave Lodge
ที่พักใกล้ถ้ำลอดจะมี 2 แห่ง Pen Cave Homestay กับ Cave Lodge ออกแนวฝรั่ง คนไทยก็พักได้ไม่มีข้อจำกัดอะไร นอกนั้นจะอยู่บนถนนหลักในตัว อ.ปางมะผ้า เช่น Soppong River Inn
สำหรับที่พัก บ้านจ่าโบ แนะนำให้ติดต่อตรงกับเจ้าของ มี 2 โซน คือ ฝั่งชมวิวริมผา กับอีกฝั่งถนนริมถนน ส่วนชุมชนหมู่บ้านอื่น ๆ ติดตามกันได้ในเว็บไซค์นี้
เกร็ด
อ.ปางมะผ้า มีชื่อเดิมที่ยังใช้เรียกในปัจจุบันและใช้ในสื่อสังคมฝรั่งรู้จักกันดีว่า สบป่อง [ Soppong }
ปลาในถ้ำคือ ปลาพลวง เหมือนกับที่ ถ้ำปลา อยู่ในตระกูลปลาตะเพียนหรือปลาคาร์ฟ อาศัยตามแหล่งลำธารธรรมชาติแบบน้ำไหลผ่าน
ถ้ำลอด ในช่วงวันหยุดเทศกาล อาจมีการจราจรภายในถ้ำติดขัด การเที่ยวชม ถ้ำเสาหิน และ ถ้ำตุ๊กตา สามารถสลับไปมาได้เพื่อความคล่องตัว
การนั่งแพขากลับจากถ้ำผีแมน จะลากแพทวนน้ำกลับ สามารถสลับคนช่วยกระจายน้ำหนักแบ่ง ๆ กันไป
ห้องน้ำมีให้บริการ 2 จุด บริเวณลานจอดรถ และตรงข้ามศูนย์บริการ นนท ภายในที่ทำการฯ
แม่ฮ่องสอน มิติของนักเดินทาง กินง่าย นอนง่าย






Pingback: ปางมะผ้าดินแดนแห่งถ้ำ – Mae Hong Son 4u
Pingback: เดย์ทริปเที่ยวแม่ฮ่องสอน – Mae Hong Son 4u